ماوراطب

• دوست دارید فرزند شما دختر باشد یا پسر؟
• آیا می دانستید که پیش از اقدام به بارداری می توانید جنسیت فرزند خود را تعیین کنید؟

تعیین جنسیت جنین، همواره و در تمامی دوره های زندگی انسان، یکی از دغدغه های اصلی پدر و مادر ها بوده است. در زمان های گذشته، والدین معمولا چشم به راه فرزند پسر بودند؛ زیرا به نیروی کار برای تامین معیشت خانواده احتیاج داشتند. با این حال، همچنان جنسیت نوزادی که در شرف تولد است، پرسش هیجان انگیزی است که ذهن اکثر والدین را به خود مشغول می کند. شاید بعضی از پدر و مادرها بگویند: «مهم این است که فرزندمان سالم و صالح باشد. جنسیت فرقی ندارد!» اما حتی در این صورت هم، تمایل آن ها به یک مورد، بیشتر از دیگری است.

نسل های پیش، سعی داشتند با توجه به میل و سلیقه ی غذایی مادر، فرم شکم او و موارد دیگری از این دست، جنسیت جنین را پیش بینی کنند. با پیشرفت علم و تکنولوژی پزشکی، امروزه از طریق انجام سونوگرافی، می توان نسبت به جنسیت جنین آگاهی یافت؛ علاوه بر آن، درباره ی تعیین جنسیت جنین قبل از بارداری نیز راهکارهایی ارائه شده است.

در این مقاله به توضیح تمامی این عناوین، خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید…

تعیین جنسیت جنین

جنسیت جنین از طریق بررسی کروموزوم های دریافت شده از والدین انجام می شود. همانطور که شاید بدانید، زن ها دارای دو کروموزوم x، مردها دارای یک کروموزوم x و یک کروموزوم y هستند. اگر کروموزوم دریافت شده از پدر x باشد؛ فرزند دختر، و اگر y باشد، فرزند پسر خواهد بود. در نتیجه می توان گفت: کروموزوم رسیده از پدر، تعیین کننده ی نهایی جنسیت است.

چه روش هایی برای تعیین جنسیت وجود دارد؟

 موارد ذکر شده در پایین، تمامی روش های تعیین جنسیت جنین را در بر دارند:

• پیروی از رژیم های غذایی خاص
• روش زمان بندی شده (تعیین زمان تخمک گذاری)
• شست و شوی واژن با مواد اسیدی یا قلیایی
• روش IUI
• روش های قطعی ivf و PGD

بهترین روش برای تعیین جنسیت، کدام است؟

از میان روش های علمی و غیرعلمی متعددی که برای تعیین جنسیت جنین به کار گرفته می شوند، روش ivf و اقداماتی که در پروسه ی مربوط به آن انجام می شود، از بالاترین میزان قطعیت برخوردار است. 

روش انجام Ivf شامل مراحل زیر است:

• تحریک تخمک گذاری
• جمع آوری تخمک های بارور
• نگهداری و رشد جنین در آزمایشگاه به مدت چند روز
• یک یا دو سلول از تخم در حال تکثیر توسط جنین شناس برداشته می شود
• بررسی کروموزوم ها و انتخاب جنسیت مورد نظر
• انتقال جنین به رحم مادر   

روش بعدی، روش IUI تعیین جنسیت است.

در این روش، اسپرم هایی که دارای کروموزوم x هستند از اسپرم هایی که کروموزوم y دارند، جدا شده؛ و سپس طبق جنسیتی که مد نظر والدین است، از طریق iui به رحم انتقال داده می شوند. بارداری با روش iui از بهترین روش های موجود برای بارداری با تعیین جنسیت دلخواه است. استفاده از این روش به همراه روش های ترکیبی دیگر، از حدود 90 الی 95 اثرگذار است.

روش های آزمایشگاهی و ژنتیکی

روش PGD، روش آزمایشگاهی مبتنی بر لقاح خارج از رحم است که ابتدا برای درمان زوج های نابارور به کار می رفت؛ ولی هم اکنون در مورد تعیین جنسیت جنین قبل از بارداری نیز، کاربرد دارد. در این روش آزمایشگاهی، دارویی به منظور تحریک و تخمک گذاری، وارد رحم مادر می شود. سپس تخمک های بارور را خارج کرده و با قرار دادن آن ها در کنار اسپرم های پدر، لقاح را در محیط استریل آزمایشگاه انجام می دهند. بعد از آن، جنین تشکیل شده در اثر لقاح خارجی را مورد بررسی قرار می دهند. جنسیت جنین را با بررسی یک سلول از آن می توان تشخیص داد. روش PGD علاوه بر تعیین جنسیت، برای غربالگری بیماری های ژنتیکی در جنین نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

 آیا قبل از لقاح، امکان تعیین جنسیت فرزند وجود دارد؟

 جنسیت جنین، به طور دقیق در زمان لقاح مشخص می شود؛ ولی با به کار گیری روش های گوناگونی مانند روش تغذیه، این امکان را در اختیار خواهیم داشت که محیط داخلی بدن مادر را به گونه ای آماده کنیم که کروموزوم های مربوط به جنسیت دلخواه، زودتر به تخمک بارور برسند. مثلا: برای دختر شدن فرزند، باید کروموزوم های X به تخمک برسند و برای پسر شدن، لازم است که کروموزوم های Y زودتر به تخمک بپیوندند.

   
تعیین جنسیت نوزاد در ایام بارداری

گفتیم که جنسیت جنین بطور قطعی و دقیق در لحظه ی لقاح مشخص می شود. در مواردی که بارداری به صورت ناگهانی اتفاق افتاده و یا والدین قبل از اقدام به بارداری، هیچ کدام از روش های تعیین جنسیت را انجام نداده اند، از طریق روش های تعیین جنسیت در دوران بارداری می توان به جنسیت جنین پی برد. این روش ها، انجام سونوگرافی و آزمایش خون هستند.

 سونوگرافی؛ برای تعیین جنسیت

در دوران بارداری برای بررسی مشکلات احتمالی جنین، در برهه های زمانی مختلف، سونوگرافی انجام می شود؛ همچنین برای تشخیص جنسیت نوزاد نیز می توان از سونوگرافی استفاده کرد. در سه ماه اول بارداری، یعنی هفته های یازدهم تا سیزدهم، می توان برای تعیین جنسیت سونوگرافی انجام داد؛ ولی احتمال خطا در این زمان بسیار بالاست. بنابراین بهترین نتیجه را می توان در هفته های هجدهم تا بیست و یکم دریافت کرد. سونوگرافی انجام شده در این بازه ی زمانی، پاسخ دقیق تر و قطعی تری برای تعیین جنسیت جنین به همراه دارد.

تعیین جنسیت از طریق آزمایش خون

در هفته ی نهم بارداری و بعد از آن، آزمایش خون از مادر گرفته می شود. طی این آزمایش، سلول های ژنتیکی موجود در خون مورد بررسی قرار می گیرند. این روش برای غربالگری بیماری های ژنتیکی مثل: سندروم داون و سایر بیماری های کروموزومی استفاده می شود. همچنین با بررسی کروموزوم جنسی مرد که در خون مادر وجود دارد، می توان به جنسیت جنین نیز پی برد. این روش با نام NIPT شناخته می شود.

چگونه بهترین و مناسب ترین روش را برای تعیین جنسیت فرزند خود پیدا کنیم؟

اولین و مهم ترین کاری که لازم است والدین برای تعیین جنسیت انجام دهند، مراجعه به متخصص زنان و زایمان است. یک متخصص زنان که دارای تحصیلات عالی، تجربه و مهارت بالا است و فعالیت های پزشکی او با رضایتمندی مراجعین همراه است، می تواند در زمینه ی تعیین جنسیت جنین، به شما کمک بسیار زیادی بکند.

با توجه به اینکه چندین روش مختلف برای تعیین جنسیت وجود دارد، شاید انتخاب مناسب ترین روش، به دغدغه ای برای زوج ها تبدیل شود. ولی کافی است شما به یکی از متخصصین باتجربه زنان و زایمان مراجعه کنید؛ قطعا بهترین و مناسب ترین روش را به شما معرفی خواهد کرد.

کلام آخر

روش های متنوعی وجود دارند که در زمینه ی تعیین جنسیت جنین، مورد توجه والدینی که در انتظار به دنیا آوردن فرزند هستند، قرار می گیرند. ولی به یاد داشته باشید که اصلی ترین هدف این روش ها، اطلاع یافتن از وضعیت سلامتی و بررسی احتمالات ابتلا به بیماری های ژنتیکی است. با خبر شدن از دختر یا پسر بودن جنین، در کنار این بررسی ها حاصل می شود.